مقایسه تأثیر شیوه های ارزشیابی ( توصیفی- سنتی) برمیزان خلاقیت دانش آموزان مقطع پنجم ابتدایی شهر تهران

هدف از پژوهش حاضر، مقایسه تأثیر شیوه های ارزشیابی ( توصیفی- سنتی) برمیزان خلاقیت دانش آموزان دختر و پسرمقطع پنجم ابتدایی شهر تهران می باشد که در نظام ارزشیابی توصیفی و نظام ارزشیابی سنتی شرکت داشتند. جامعه آماری این پژوهش محدود به مناطق1-2-4-5-9-12-13-14-15-16-19شهر تهران بوده که از سال 83-1382 این طرح به صورت آزمایشی در این مناطق اجرا شده است. در این پژوهش تعداد 111 دانش آموز پایه پنجم ابتدایی از مدارس مشمول طرح ارزشیابی توصیفی (51 دختر و 60 پسر) و همچنین 138دانش آموز (63 دختر و 75 پسر) از مدارس هم سطح آنها که تحت پوشش طرح ارزشیابی توصیفی نبودند، به صورت نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری مورد استفاده در این پژوهش آزمون تصویری تفکر خلاق تورنس(فرمb) بود. داده های پژوهش با استفاده از دو روش توصیفی و استنباطی تجزیه و تحلیل شد. در روش توصیفی به منظور توصیف داده ها از جدول توزیع فراوانی و درصد و میانگین و انحراف استاندارد استفاده شد و در روش استنباطی به منظور تعمیم نتایج به جامعه مورد نظر از روش آزمون تی برای گروه های مستقل و تحلیل واریانس دوراهه استفاده گردید . نتایج به دست آمده از تجزیه و تحلیل اطلاعات نشان داد که فرضیه اصلی پژوهش مبنی بر وجود تفاوت معنی دار بین خلاقیت دانش آموزانی که با روش توصیفی ارزشیابی شده اند و دانش آموزانی که با روش سنتی ارزشیابی شده اند رد شد. همچنین نتایج نشان داد که بین دانش آموزان مشمول طرح ارزشیابی توصیفی و سنتی از نظر مولفه های خلاقیت (سیالی، انعطاف پذیری، ابتکار و بسط) تفاوت معنی دار وجود ندارد. بر طبق یافته های تحقیق بین مقدار میانگین محاسبه شده در عامل های بسط، ابتکار، انعطاف پذیری، سیالی و خلاقیت در دختران و پسران تفاوت معنادار وجو داشت و خلاقیت دانش آموزان دختری که با روش سنتی و توصیفی ارزشیابی شده بودند بیشتر از دانش آموزان پسری بود که با روش سنتی و توصیفی ارزشیابی شده بودند . اما تأثیر تعاملی جنسیت و ارزشیابی درتمام فرضیه ها رد شد. در نهایت، در پاسخ به این سوال پژوهش که آیا جایگزینی ارزشیابی توصیفی به جای ارزشیابی سنتی باعث رشدخلاقیت دانش آموزان شده است؟ می توان گفت که با توجه به نتایج به دست آمده، ارزشیابی توصیفی هیچ تغییری در خلاقیت دانش آموزان به وجود نیاورده است که از جمله دلایل آن می توان به اجرای نادرست طرح، عدم آگاهی معلمان، ساختار آموزش و پرورش و... اشاره کرد.